Abondo

Azkenaldi honetan, dirua izan ohi dugu hizpide nornahirekin, non-nahi eta noiznahi, erruz lapurtzen dute eta! Berari loturiko esapidetxo interesgarri bat topatu dut Elhuyar eta Labayru hiztegietan norbaitek dirua barra-barra darabilela adierazteko: abondo. Adibideak honako hauek dituzue:

  Abondo dauka dirua: tiene dinero en abundancia.

Dirua abondo egiten dau horrek.

Adar bat falta du...

Egoera berezi batzuetan beti etortzen zait burura "torlojo" hitza, erdaraz, eta ez euskaraz, erabiltzen dela jakin arren. Gustukoa izan dut beti "Le falta un tornillo" esatea. Oso adierazgarria iruditu izan zait. Euskaraz esamolde egokia erabili nahian,  araka eta araka jardun ondoren alagalako esamoldearekin topo egin dut: "Adar bat falta izan". Ezin esapide euskaldunagoa, ezta?

Alagala(ko)

Bizkai aldean erabiltzen dugun berba egoki eta eder baten berri eman beharrean gaude gaurkoan: alagala(ko). Egoki, apropos, erako eta aukerako hitzen baliokidea da. Adibidez:

 Bere izaerari alagala zetorkion bizibidea (Su profesión se adecuaba oportunamente a su personalidad)
Alagalakoa da horretarako (Es idóneo para eso)

Atsegin-sari

Oso esapide ederra norbaitek inolako interesik gabe lagundu digula adierazteko. Atseginaren ordainez eman digu laguntza, alegia:

 

Atsegin-sari aritu zaigu laguntzen

Hori ez dut jaten

Konturen bat sinesten ez dugula adierazteko "jan" aditza erabil dezakegu. Adibidez,  


Hori ez dut jaten = "Hori ez dut sinesten"

Hori ez dago jaterik: "Eso no hay quien se lo trague"